Noc Muzeów

Zaczęliśmy o godz. 15.00 warsztatami „Szeptuchy i uroki” z Małgorzatą Anną Charyton. O godz. 17.00 otworzyliśmy nową wystawę czasową „Przestrzeń oswojona” o dawnych rytuałach, obrzędach i zabiegach magicznych mających chronić dom i jego mieszkańców.  O godz. 18.00 – pokazaliśmy film „Magia Podlasia. Szeptuchy”. Po projekcji odbyło się spotkanie z reżyserką Małgorzatą Szyszką. O godz. 20.00 rozpoczął się koncert zespołu „Z Lasu” śpiewającego tradycyjne, wielogłosowe pieśni z Polesia.

 Program:

 15.00 - warsztaty „Szeptuchy i uroki” z Małgorzatą Anną Charyton (Moc Podlasia).

Tradycyjni uzdrowiciele ludowi z Podlasia mają wiele lokalnych nazw, jak szeptucha, babka czy „ten co się modli/od chorób odmawia”. Słowo szeptuchy występuje wyłącznie w tradycji Podlasia i odróżnia określanych nim uzdrowicieli od wszystkich innych z Polski i zagranicy. W temat ten wprowadzi uczestników najlepsza specjalistka od szeptuch, Małgorzata Anna Charyton, która spędziła setki godzin pośród uzdrowicielek i ich pacjentów poznając wszystkie ich tajemnice.

 17.00 - otwarcie wystawy czasowej  “Przestrzeń oswojona”

„Oswajanie przestrzeni” domowej kojarzy się z jej dostosowaniem do potrzeb, gustów, wygody mieszkańców, a przede wszystkim z jej zabezpieczeniem. Dawna społeczność wiejska wierzyła, że to co znane jest „swoje”, nieznane to „obce”, czyli niebezpieczne. Granica między nimi to miejsce mediacji, spotkania. Jej przekroczenie wymagało wykonania pewnych gestów, rytuałów, obrzędów, czy złożenia ofiary. Ekspozycja opowiada o różnych praktykach związanych z „oswajaniem przestrzeni”. Zobaczymy tam przedmioty pełniące funkcje użytkowe wykorzystywane w zabiegach magicznych, archiwalne fotografie ukazujące dawny świat wierzeń. Momenty graniczne w życiu człowieka, takie jak zagrożenie, podróż, choroba, narodziny i śmierć, wymagały wykonania czynności, ułatwiających ich przetrwanie. Miejscem bezpiecznym, znanym, środkiem świata, swoistym axis mundi był dom. To wokół niego tworzona jest narracja wystawy. 

18.00 - pokaz filmu “Magia Podlasia. Szeptuchy” i spotkanie z reżyserką Małgorzatą Szyszką.

Film w reżyserii Małgorzaty Szyszki to bijąca rekordy popularności opowieść o szeptuchach i szeptunach - reprezentantach medycyny ludowej, o chorobach, uzdrowieniach, magii, czarach ... a przede wszystkim o ludzkich pragnieniach i oczekiwaniach. W filmie zadawane są pytania, na które szukają odpowiedzi eksperci, antropolodzy, etnografowie, psychoterapeuci oraz mieszkańcy Podlasia.  Kim tak naprawdę są szeptunki i szeptuni? Dlaczego w dzisiejszym cywilizowanym świecie nadal sięgamy po metody i środki leczenia ciała i duszy stosowane przez naszych dziadków? Jak współczesna psychologia postrzega podlaskie „zamowy”?

20.00 - koncert zespołu “Z Lasu”

Zespół  tworzą osoby wykon muzyki tradycyjnej, z bogatym doświadczeniem śpiewaczym, artystycznym i badawczym. Siła ludzkiego głosu, moc przyrody i zaklinanie jej, starodawna obrzędowość i mądrość kobiet, które nad nią czuwają, surowe piękno tradycyjnej melodyki - tak w skrócie opisać można świat, z którym związały swoje artystyczne poszukiwania członkinie grupy.