I Targi Pisanki Lipskiej

To pierwsze takie targi, ale z pewnością nie ostatnie. Ponieważ tematem przewodnim jest pisanka lipska, zapraszamy do skansenu wszystkich, którzy chcą mieć na świątecznym stole te małe dzieła sztuki.

Swój udział w targach zapowiedziało dziewięć twórczyń z Lipska nad Biebrzą, który jest prawdziwym zagłębiem talentów pisankarskich. Sztukę zdobienia jaj techniką batiku szpilkowego mieszkanki miejscowości przekazują sobie z pokolenia na pokolenie.

Batik szpilkowy to nakładanie rozgrzanego wosku na skorupkę jajka przy pomocy szpileczki. W ten sposób powstają przecinki, z których pisankarki tworzą doskonałe kompozycje, równomiernie rozłożone na całej powierzchni jajka: rozety, słoneczka, wachlarze, łańcuszki. Dawniej, po nałożeniu woskowego ornamentu, jajko zanurzano w naturalnych barwnikach, uzyskiwanych z wywaru kory dębowej lub olchowej, często zmieszanej z opiłkami żelaza, a następnie gotowano w wywarze z łusek cebuli. Nadawały one pisance charakterystyczną, czarną bądź brunatną barwę. Barwiono też pisanki w samym wywarze z łupin cebuli, co pozwalało uzyskać różne odcienie brązu – od złocistego po brunatną czerwień. Na początku lat siedemdziesiątych XX w. pełne jajka zostały zastąpione wydmuszkami, a naturalne barwniki – syntetycznymi farbami do tkanin wełnianych i jedwabnych. Poprzez kilkakrotne zanurzenie pisanki w barwnikach, w kolejności od najjaśniejszego do najciemniejszego i równoczesne wzbogacanie ornamentu, na skorupce jajka powstają wielobarwne dekoracje.

Technika batiku szpikowego kultywowana jest na Suwalszczyźnie, a także za naszą wschodnią granicą  – na Litwie i w północnej części Białorusi.

Co roku twórczynie ludowe z Lipska wykonują kilka tysięcy pisanek, które trafiają na świąteczne stoły nie tylko w Polsce. Targi Pisanki Lipskiej w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej będą niepowtarzalną okazją by je zdobyć na własny stół – stoiska z pisankami będą czynne w niedzielę 26 marca od 11.00 do 15.00. Pisankarkom będą towarzyszyć inni twórcy ludowi. Przywiozą między innymi palmy lubartowskie, koszyczki na święconkę czy szydełkowe serwetki.

Przez cały czas trwania targów można będzie oglądać pokazy pisankarskie, wziąć udział w warsztatach wykonywania palm wielkanocnych, zwiedzać z przewodnikiem wystawy w zabytkowych budynkach na terenie skansenu. Amatorzy posiłków na świeżym powietrzu mogą zabrać ze sobą coś do jedzenia i zjeść obiad przy ognisku.

Twórcy, którzy wezmą udział w targach i ich rękodzieło:

    Genowefa Sztukowska-Skardzińska – pisanki

    Krystyna  Pietrewicz – palmy, pisanki

    Małgorzata Rakus – pisanki

    Sylwia Borko – pisanki

    Anna Kudaj – pisanki

    Janina Trochimowicz– pisanki, pieczywo obrzędowe

    Bożena Chomiczewska – pisanki, pająki

    Bożena Mucha – pisanki, stroiki

    Krystyna Czarnecka – żurawina

    Jolanta Kozakiewicz – serwetki i inne akcesoria robione na szydełku

    Dionizy Purta – rzeźba ludowa

    Agata Jakoniuk – makatki

    Stanisław Skórzak – wiklinowe koszyki

    Lucyna Kędzierska – tkanina dwuosnowowa

    Henryk Zubrycki – zabawki drewniane

    Palmy lubartowskie